In de naam van Allah, de Barmhartige de Genadevolle
De Hadj is de jaarlijkse bedevaart naar Mekka, die iedere volwassen moslim, die daartoe de middelen heeft, ten minste eens in zijn leven moet verrichten. De Hadj vindt altijd plaats in het begin van de twaalfde maand van de moslimkalender. De Hadj brengt de moslim naar de plaats waar Mohammed (s) de islam heeft gepredikt. De afscheidsbedevaart van de profeet Mohammed (s) in zijn sterfjaar werd het voorbeeld voor het huidige hadj-ritueel.
FOTO
De relatie met de persoon Mohammed is voor de moslim een belangrijk aspect van de Hadj. Dit blijkt onder meer uit het bezoek dat veel pelgrims na afloop brengen aan Mohammed (s) zijn graf in Medina.
Hadj is een van de belangrijkste elementen van het Islamitisch geloof. De bedevaart hoort bij ‘Faroe Al dien’ (zuilen van het geloof). Om duidelijker te maken wat hiermee bedoeld wordt volgt er een korte uitleg over het verschil tussen ‘Asool al dien’ en Foroe al dien’. Hiervoor is het beter om het geloof islam als een boom te verbeelden.
De boom ‘islam’ heeft net als ieder ander boom zijn wortels en zijn eigen takken en bladeren. De wortels van het geloof Islam worden ‘Asoel al dien’ of de zuilen van het geloof genoemd en de takken en balderen zijn de ‘Faroe al dien’.
“Asoel al dien’ zijn de belangrijke punten waarin een moslim moet geloven en ‘Faroe al dien’ zijn de daden die een moslim moet uitvoeren. Bijvoorbeeld, het is als moslim zijnde verplicht gesteld om te bidden en vasten. Maar het is ook verplicht om één keer in ons leven een bezoek aan Mekka te brengen en de zo genaamde Hadj uit te voeren.
De eisen
Er zijn een aantal vaste eisen en criteria vastgesteld waaraan je moet voldoen om “mostati“ te worden of met andere woorden de verplichting op te krijgen.
– De rijpheid/Puberteit (niet verplicht voor kinderen)
– Wijsheid (niet verplicht voor geestelijke gehandicapten)
– Vrijheid (niet verplicht voor een slaaf en ook niet voor een gevangene)
– Bekwaamheid (het gaat hier om de bekwaamheid op economisch gebied. Dat wilt zeggen dat de persoon zijn reiskosten (heen en weer), zijn verblijfkosten (eten en verdere zorg) tijdens de Hadj ter beschikking moet hebben of hebben gehad.
Als je een maal in je leven ‘mostati’ bent geworden, ben je de Hadj als ware verschuldigd. Ook al heb je misschien de jaar erna niks meer van je rijkdom of bezitting over moet je met geleend geld toch nog je schuld aan Hadj aflossen.
Niabat
Niabat is iemand anders als het ware ‘in huren’ om in plaats van jou de Hadj te verrichten. Als een moslim wel aan de al genoemde eisen voldoet maar lichamelijk niet in staat is om zelf zijn verplichting te volmaken kan hij de kosten aan een ander geven zodat deze persoon voor hem of haar naar de Hadj verricht. Lichamelijk niet in staat zijn kan zowel langdurige ziekte of handicap als dood betekenen. Dus als een ‘mostati’ overlijdt voordat hij naar de hadj is geweest, moeten de nabestaanden iemand in huren om de bedevaart alsnog te verrichten voor de overleden persoon. De kosten moeten alsnog door wat de overleden persoon achter gelaten heeft betaald worden.
Om ’naïeb’, ingehuurd, te worden zijn er eisen vast gesteld, deze persoon moet:
– de puberteit hebben bereikt
– wijs zijn
– moslim zijn
– vertrouwd zijn
– kennis hebben over de verplichte delen van Hadj (eventueel met begeleiding).
– moet zelf niet ‘mostati’ zijn. Dus zelf al de Hadj verricht te hebben.
Tamatto en omra
Er bestaan twee soorten van pelgrimsreizen naar Mekka, de zogenaamde tamatto en omra. Ieder van de twee heeft zijn eigen tijdstip en ook zijn eigen ritueel.
Tamatto:
Op de 12de maand van de islamitische jaartelling de maand Dhul Hidja begint de tijdsperiode van Hadj. Het begint met dag 1 en duurt tot en met de 10 de dag van deze maand. De hadj bestaat uit twee onderdelen:
– Omre tamatto (is anders dan de al genoemde OMRA): dit onderdeel gaat voor en vindt dus als eerste plaats. Bestaat uit vijf onderdelen:
1) Ihram: het dragen van ehrami, de gewijde staat van de pelgrim. Dit is verplicht zodra men het heilige gebied rond Mekka betreedt. De pelgrims, die tegenwoordig meestal per vliegtuig arriveren, moeten de ihraam bij aankomst vanaf de vliegtuigtrap aandoen. Voor de mannen houdt dat in dat zij gekleed gaan in twee witte ongenaaide doeken, waarvan de ene om de linkerschouder wordt geslagen en de andere om de lendenen. Voor de vrouw geldt slechts dat haar handen en haar gezicht onbedekt moeten blijven. Tijdens de ihraam moet de moehrim (of moehrima, hij of zij die in gewijde staat verkeert) zich van sommige dingen en daden zoals seksueel verkeer onthouden.
2) Tawaf : zeven keer om ka’ba draaien. Beginnend bij de zwarte steen die in de oosthoek van de Ka’bah is ingemetseld en die de pelgrim zo mogelijk kust of aanraakt gaat hij rechtsom en maakt vervolgens tegen de wijzers van de klok in een zevenvoudige omgang rond de Ka’bah.
3) Tawaf gebed: het gebed dat na de tawaf moet plaats vinden. Daarna verricht de moslim de loop tussen de met de grote moskee verbonden heilige plaatsen Safa en Marwa, eveneens zevenmaal. Dit gebeurt ter herinnering aan Hajar, die hier radeloos rondliep met haar zoontje Ismaël op zoek naar water en dit uiteindelijk vond in de bron Zamzam.
4) Taqsir: knippen van nagels of haar
Wanneer deze vijf onderdelen afgesloten zijn worden de daden die bij ehram verboden waren weer vrijgesteld.
– Hadje tamatto bestaat uit dertien onderdelen:
1) Ihram in Mekka
2) “Woqoof be arafat”: na ehram in de stad Mekka begeven zij zich naar de dertig kilometer ten oosten van Mekka gelegen vlakte van Arafat, de berg waar aan Mohammed (s) de koran werd geopenbaard. Ze moeten hier op de negende dag van de maand vanaf begin van de middag tot en met de zonsondergang aanwezig zijn. Daar brengen zij in tenten de nacht door.
3) “Woqoof fel mozdalifa” : Daarna begeeft men zich in een massale wedloop in westelijke richting naar Moezdalifa, waar men de nacht doorbrengt. Hier worden tevens stenen verzameld, voor het ritueel in Mina.
4) Dit wordt opnieuw gevolgd door een wedren, nu naar Mina, op acht kilometer ten oosten van Mekka, waar men rond zonsopgang moet aankomen.
5) Hier gooit iedere pelgrim zeven steentjes op de achterste steenhopen de “Jamaratol aqaba”. Dit wordt gezien als navolging van Abraham, die hier de satan zou hebben verdreven toen deze hem wilde verleiden zijn zoon niet te offeren.
6) Hierna, op de tiende dag van de pelgrimage naar Mekka, vindt het offeren plaats van een schaap of ander vee.
7) Taqsir in Mina
8) Tawaf van Ka’bah
9) Tawaf gebed
10) De loop tussen Safa en Marwa
11) Tawafennesa’: zolang dit deel van het ritueel niet plaats heeft genomen is het andere geslacht haram voor haji.
12) Tawafennesa’ gebed
13) Aan het eind de laatste dagen worden de alle drie steenhopen (Jamar el oola, Jamar el wosta en Jamar el aqaba) door zeven stenen gestenigd.
Omra
Omra is de bedevaart naar Mekka en Ka’ba buiten de tijden van Tamatto
De waarde.
De waarde die aan de Hadj wordt gehecht is groot. Alle zondes van de persoon worden vergeven en wordt diegene als het ware wedergeboren en mag hij zijn leven met een schone dossier beginnen. Hij die in een afgelegen dorp als enige de Hadj heeft verricht, geldt voortaan als een autoriteit op het gebied van het geloof.
Vooral vroeger was de reis naar Mekka op zichzelf al een prestatie door de ontberingen en gevaren die ermee verbonden waren. Al is reizen tegenwoordig gemakkelijker geworden, het verblijf in Mekka met een à twee miljoen pelgrims tegelijk is nog steeds geen onverdeeld genoegen, vooral als het heet is.
Ondanks de massale deelname is zo’n 98% van de moslims buiten de Saoedi Arabië door de relatief hoge kosten die eraan verbonden zijn, nooit in de gelegenheid de Hadj te verrichten.