De psychologie van veranderen na de maand Ramadan
In de naam van Allah, de Meest Barmhartige de Meest Genadevolle
“En de mens was zwak geschapen.” (Al-Nisaa, vers 28)
Waarom is het zo verbazingwekkend lastig destructieve gewoonten te veranderen? Zelfs als je je beseft dat het uitstellen van het gebed je ziel verwaarloost of dat het luisteren naar muziek schadelijk voor je is. Veel mensen weten heus wat er mis was met hen voor de maand Ramadan, maar toch is dat inzicht zelden genoeg om ook daadwerkelijk te veranderen ná de maand Ramadan. Hoe kan dat?
Voorop dient te worden gesteld dat ons brein is ‘gebouwd’ om verandering te weerstaan. Onze hersenen zijn geëvolueerd om gedrag te automatiseren in de hersenstam, zodat we er verder niet over hoeven na te denken of mee worden geconfronteerd. De diepere, dierlijke hersengebieden zijn veel bepalender voor ons gedrag dan de jongere, meer aan de oppervlakte gelegen hersengebieden. Pas als deze hersengebieden de noodzaak voelen om te veranderen – bijvoorbeeld door een levensbedreigende situatie of de situatie waarin iemand sterk lijdt – zijn we geneigd om daadwerkelijk ons leven te veranderen. Vaak horen we daarom ook van mensen dat een bepaalde ingrijpende gebeurtenis in hun leven de aanleiding vormde voor het (terug)keren naar de Islam. Dit kan een zelfmoordpoging zijn, een ziek of overleden familielid, een scheiding, een auto-ongeluk of het verliezen van een dierbare vriendschap. Noem het maar op. Ieder heeft zo zijn eigen keerpunt.