In de naam van Allah, de Barmhartige de Genadevolle
In het vorige onderdeel is er over het belang van het gebed gesproken, met bijbehorende overleveringen en uitleg over de juiste uitvoer. De primaire belangen waren goedkeuring door Allah en succes in het hiernamaals. De volgende stap, nadat we kennis hebben over het belang van het gebed, is het vechten tegen de fluisteringen van satan, zowel omtrent het verrichten van het gebed als tijdens het gebed zelf. Met als doel om alle verplichte gebeden op de juiste tijden uit te voeren, nooit een gebed over te slaan en om de kracht op te brengen om op te staan zodra het gebedstijd is.
Er zijn verscheidene redenen waarom iemand ervoor kan kiezen het gebed niet (of te laat) te verrichten. Vaak overlappen deze redenen elkaar. Hieronder een greep uit de redenen die ik over de jaren heen gehoord of ervaren heb:
oOngeloof: deze reden zal niet besproken worden, omdat ik er van uit ga dat ik voor een gelovig publiek schrijf.
oGeloven dat Allah zo machtig is, dat ons gebed niet uitmaakt en dat hij niet ontevreden zal worden van een gebed meer of minder.
oDe gedachte: “Allah is vergevensgezind en er zijn heus veel ergere dingen dan het gebed niet verrichten”.
oEerst nog andere dingen te doen. Bidden zou een verstoring zijn in de gang van zaken van waar je op dat moment mee bezig bent. In eerste instantie leidt dit tot uitstel van het gebed, maar het kan tot afstel leiden.
oGeen zin. Luiheid/laksheid.
Geloven dat Allah zo machtig is, dat ons gebed niet uitmaakt en dat hij niet ontevreden zal worden van een gebed meer of minder:
De overleveringen over het belang van het gebed zijn talloos en enkele ervan zijn al in het vorige onderdeel besproken. Er is geen twijfel over het feit dat het gebed aan ons is opgedragen door Allah en dat wij verplicht zijn dit gebed te beschermen. Een voorbeeld uit de nobele Koran:
En zij die het gebed onderhouden (Koran, 23:9, een vers later wordt er genoemd dat zij het paradijs erven; en Koran, 70:34, een vers later wordt er genoemd dat zij zich in het paradijs zullen bevinden. Voorgaande verzen waren opsomming van andere cruciale voorwaarden voor het paradijs)
Dit vers is een greep uit de talloze Koranverzen waarin het gebed genoemd wordt. Er gaat haast geen soerah (hoofdstuk) voorbij of je leest over het belang van het gebed. Bovenstaand vers refereert waarschijnlijk naar alle manieren waarop je het gebed kunt beschermen, in de eerste plaats door het te onderhouden en nooit over te slaan en natuurlijk ook door tijdens het gebed weerstand blijven te bieden aan de afleidingen van satan1.
Allah is inderdaad machtig en heeft in Zijn alwetendheid het gebed verplicht gemaakt voor ons. Toen de Profeet Mohammed (s) op zijn wonderbaarlijke reis, genaamd de “Isra en Mi’raj”, naar de 7 hemelen steeg (de “Mi’raj”) en in elke hemel andere profeten (a) ontmoette, kreeg hij na de stijging boven de 7e hemel van Allah te weten hoeveel gebeden zijn volk moet verrichten: 50 gebeden per dag. Toen de Profeet Mohammed (s) weer neerdaalde en dit nieuws aan de Profeet Musa (a) in de 6e hemel vertelde, zei Musa (a): keer terug naar Allah en vraag om minder, want je volk gaat deze gebeden niet verrichten. De Profeet Mohammed keerde terug en kreeg toen van Allah te weten dat zijn volk nu 10 gebeden per dag moet verrichten. Toen hij weer door de hemelen afdaalde en dit nieuws aan Musa (a) in de 6e hemel vertelde, zei Musa weer: keer terug naar Allah en vraag om minder, want je volk gaat deze gebeden niet verrichten. Zodoende kreeg de Profeet Mohammed (s) uiteindelijk vermindering van het aantal tot 5 gebeden per dag. Toen hij weer afdaalde en in de 6e hemel dit aan de Profeet Musa vertelde, zei Musa (a): keer terug en vraag Allah om minder, want je volk gaat deze gebeden niet verrichten. Echter, de Profeet Mohammed (s) schaamde zich om nog een keer terug te gaan en om minder te vragen. Derhalve de verplichting van 5 gebeden per dag2.
“Allah is zo vergevensgezind en er zijn heus veel ergere dingen dan het gebed overslaan”:
Deze redenering is moeilijk te valideren, aangezien men altijd en in elke situatie wel iets kan verzinnen wat erger is. Deze beargumentering leunt op andermans daden en haalt steun uit het feit dat het altijd erger kan. Hier is het belangrijk te onthouden dat het gebed niet iets extra’s is: het gebed is verplicht en niet bidden is een van de grote zondes. Allah is vergevensgezind voor wie om vergiffenis vraagt en zich oprecht inspant om zijn zonde te staken, in dit geval het overslaan van het gebed. Zoals in het vorige onderdeel besproken, is het gebed het eerste levensaspect waar men na zijn dood naar uitgevraagd wordt door de engelen. Daarnaast geeft het gebed je op de Dag des Oordeels kans op voorspraak/bemiddeling (“shafa’a”); Imam Jafar al Sadiq (a) heeft op zijn sterfbed laten weten dat wie onverschillig over het gebed denkt, helaas geen voorspraak van hem en zijn gezin krijgt3. Men kan het zich dus niet veroorloven het gebed over te slaan.
Andere dingen te doen/bidden verstoort gang van zaken van momentele bezigheid:
Deze reden komt veel voor. “Eerst nog even dit natuurkundehoofdstuk uitlezen, eerst nog even deze wiskundeopdracht, eerst nog even bijkletsen met een vriendin, etc.” Als beginsel geldt hier:
oftewel “en het hiernamaals is beter en blijvend” (Koran, 87:17). M.a.w. de beloning die je van Allah krijgt is beter dan wat er in dit leven te halen valt en bovendien is het hiernamaals permanent, waardoor de gebeurtenissen in het huidige leven te relativeren vallen. Daarnaast is het van belang te onthouden dat het uiteindelijke succes waar je met je inzet naar streeft, van Allah komt. Als het gebedstijd is en je stelt het gebed uit omdat je eerst een opdracht af wil maken, houd je de verplichtingen van Allah (s.w.t.) aan de wacht, denkende dat het gebed van 10 minuten invloed zal hebben op je succes in het huidige leven. Dit terwijl je in je succes (en in alles) van Allah afhankelijk bent. Als je het gebed dus uitstelt om een wiskundeopdracht, zal je hier minder succes in boeken: of je snapt de opdracht niet, of je snapt de opdracht maar doet hem alsnog fout tijdens de toets, of je haalt een voldoende cijfer voor je toets, maar niet zo’n hoog cijfer als wanneer je het gebed had verricht zodra het gebedstijd werd. Als het dus gebedstijd is en er is de mogelijkheid om het gebed direct te verrichten, dient dit niet uitgesteld te worden. Dit tevens om het bekende “van uitstel komt afstel” te voorkomen. Daarnaast krijgt men voor het gebed meer “thawaab” (positieve “punten” voor het verrichten van een goede daad) als het op tijd verricht is. Overigens bedoel ik hier met “op tijd” niet dat het gebed binnen de vastgestelde marges verricht is, maar dat het gebed verricht is zodra het gebedstijd werd.
Geen zin/luiheid/laksheid:
Vaak eist het onderhouden van de verplichte gebeden discipline en lijkt het alsof er zich voor het gebed een enorme drempel bevindt. Men moet helemaal opstaan, laten staan waar hij/zij mee bezig was, de wudhu (kleine wassing) doen, al die gebedsbewegingen. Moeilijk. Echter, het is satan die deze aanbiddingvorm er zo moeilijk uit doet zien. Hij heeft beloofd de mens te verleiden en van het pad van Allah af te brengen en dit doet hij o.a. door dit pad er erg moeilijk uit te laten zien. Het is satan die ons ertoe verleidt te denken dat alle andere wegen het makkelijkst zijn en ons verleidt om andere dingen de voorkeur te geven boven het gebed. Hij maakt luiheid verleidelijk. Overigens is hij ook degene die ons vertelt dat Allah vergevensgezind is en dat het gebed daarom niet hoeft, dat Allah (s.w.t.) te machtig is om iets om ons gebed te geven en dat andere dingen op het moment belangrijker zijn dan het gebed.
Op de Dag des Oordeels zal de mens de duivel vervloeken voor zijn verlokkingen die van het gebed af hebben geleid en voor de slechte daden waartoe hij de mens verleidt heeft. Satan zal zich echter van de daden van de mens distantiëren en hij zal tegen de mens zeggen: “Allah heeft jullie de ware belofte gedaan en ik heb jullie valse beloftes gedaan. En ik heb nooit controle/macht over jullie gehad, ik heb jullie alleen maar gelokt en jullie hebben naar mij geluisterd. Dus verwijt mij niet, verwijt jullie zelf maar. Ik zal jullie niet bijstaan en jullie zullen mij niet bijstaan…” (Koran, 14:22) Allah is zo genadig geweest om ons via de Koran de waarheid achter satan’s plannen te laten weten. Het zou dus niet slim zijn om alsnog op zijn verleidingen af te gaan. Een van de verleidingen is het zwichten voor de luiheid en je er aan over te geven.
Een slechte daad verrichten terwijl je weet dat het slecht is of een verplichting niet nakomen terwijl je weet dat het moet (zoals het gebed), betekent dat je zwak bent tegenover je eigen verlangens (in dit geval: overgeven aan je luiheid). Er is een overlevering die zegt dat Allah de engelen heeft gecreëerd en ze een verstand zonder verlangens heeft gegeven, terwijl Hij de dieren heeft gecreëerd en ze verlangens zonder verstand heeft gegeven. De mens creëerde Hij en gaf Hij zowel verstand als verlangens. Dus wie zijn verstand over zijn verlangens laat beheersen, zal superieur aan de engelen zijn, en wie zijn verlangens over zijn verstand laat beheersen, zal inferieur aan dieren zijn [4].
En spoor uw familie aan tot het gebed en wees daarin volhardend. Wij vragen geen levensonderhoud van u, Wij onderhouden u. En de uitkomst is voor de godvruchtigheid. (Koran, 20:132)
Bronnen:
1.Adab ul Salat (The Disciplines of the Prayer), Ayatollah Ruhollah Khomeini, chapter “Protecting the worships from satan’s intrusions”. URL: http://www.al-islam.org/adab/.
2.Bihar al Anwar, vol. 18, p. 330-331. URL: http://www.al-islam.org/al-miraj/ (tradition # 27).
3.Wasa’il al Shia, vol .4, p. 26.
4.Nahj ul Balagha (Peak of Eloquence), Imam Ali Ibn Abi Talib (a).
© Copyright Ahlalbait Jongeren