Een geleerde volgen

In de naam van Allah, de meest Barmhartige de meest Genadevolle

De noodzakelijkheid van een Taqlid
1. Het is noodzakelijk voor een Moslim om in de grondbeginselen van de goddienst te geloven met zijn eigen inzicht en begrip. Hij kan natuurlijk niet een willekeurige mens volgen of de woorden van iemand anders zomaar aannemen! 
In kwesties van godsdienstige wetten, behalve de duidelijk bepaalde of de wetten die onbetwistbaar zijn, moet een persoon:
– Een Mujtahid (jurist) voor zichzelf zijn en hij is geschikt om uit de godsdienstige bronnen en het bewijsmateriaal te concluderen en af te leiden;

– Of als hij geen Mujtahid zelf is, zou hij één moeten volgen, d.w.z. dat hij aan de oordelen (Fatwa) van een Mujtahid zou moeten handelen;

– Of als hij noch een Mujtahid noch een aanhanger (Muqallid) is, zou hij op dergelijke voorzorgsmaatregelen moeten handelen die hem zou moeten verzekeren dat hij aan zijn godsdienstige verplichting heeft voldaan. Bijvoorbeeld, als één of andere Mujtahids een handeling als  haraam (wat absoluut niet mag) overweegt te beschouwen, terwijl anderen het tegendeel beweren, dan zou hij niet die handeling moeten uitvoeren.

– Op dezelfde manier als één of andere Mujtahid een handeling als verplicht (Wajib) overweegt te beschouwen, terwijl anderen het als advies (Mustahab, liever wel doen) overwegen te beschouwen. In zo een situatie zou hij het wel moeten uitvoeren. Daarom is het verplicht voor die personen die noch Mujtahids zijn, noch bekwaam zijn om op voorzorgsmaatregelen (Ihtiyat) te handelen, om een Mujtahid te volgen
Mujtahid is een jurist die bekwaam genoeg is om nauwkeurige gevolgtrekkingen betreffende de bevelen uit de heilige Koran en de Sunnah van de heilige profeet door het proces van Ijtihad af te leiden.

Ijtihad betekent letterlijk strevend en uitoefenend van een jurisprudentie (rechtspraak). Het komt overeen met de toepassing door een jurist van al zijn faculteiten aan de overweging van het gezag van de wet en het te weten komen van wat meer dan waarschijnlijk de wet is. Met andere woorden betekent Ijtihad: conclusies trekken in kwesties van de wet, in de gevallen waarop geen uitdrukkelijke tekst van toepassing is.

Voorwaarden om een Mujtahid te worden
2. Taqlid in godsdienstige wetten betekent handelen volgens het oordeel van een Mujtahid. Het volgende is noodzakelijk voor een Mujtahid die gevolgd wordt; mannelijk van geslacht, Shi’ah Ithna Ash’ari (volgt de 12 imams), volwassen, gezond, van wettige geboorte, levend en rechtvaardig. Een persoon wordt rechtvaardig genoemd, als hij al die handelingen die op hem verplicht zijn uitvoert en zich van al die dingen onthoudt die aan hem verboden zijn.

Het teken van zijn rechtvaardigheid/eerlijkheid is dat men blijkbaar van een goed karakter is, zodat als iemand over hem navraagt bij de mensen van zijn woonplaats, zijn buren, of de personen met wie hij leeft, zijn goed gedrag bevestigd wordt. Het is ook noodzakelijke dat een Mujtahid die gevolgd wordt, A’lam (het meest geleerd) moet zijn, die de goddelijke wetten kan begrijpen om de problemen van alledaagsheden op te lossen!!

3. Er zijn drie manieren om een Mujtahid te identificeren, en A’alam
– Wanneer een persoon zeker van is dat een bepaalde persoon een Mujtahid is of de meest geleerde is, geldt: dat hij diegene is die de kennis bezit om een Mujtahid of een A’alam te identificeren;

– Wanneer twee personen (die rechtvaardig zijn en de capaciteit bezitten om een Mujtahid/A’alam te identificeren) bevestigen dat een persoon een Mujtahid/A’lam is. Er geldt een voorwaarde: twee andere geleerden (die rechtvaardig zijn) spreken hen (de twee personen) niet tegen. In feite kan het zijn dat een Mujtahid of een A’lam ook door een verklaring van slechts één vertrouwde en betrouwbare persoon wordt bepaald;

– Wanneer een aantal geleerde personen, die de capaciteit bezitten om een Mujtahid of een A’lam te identificeren, verklaren dat een bepaalde persoon een Mujtahid of een A’lam is, op voorwaarde dat hun verklaring tevreden wordt gesteld.

4. Als iemand weet dat over het algemeen de oordelen van een Mujtahids in de kwesties van dag tot dag variëren en dat enkele Mujtahids meer geschikt zijn dan anderen, maar de meest geleerde niet kan identificeren, dan zou hij op de voorzorgsmaatregel moeten handelen die op de oordelen van de erfgenaam wordt gebaseerd. Als hij op de voorzorgsmaatregel niet kan handelen, dan zou hij een Mujtahid moeten volgen, die hij heeft verondersteld het meest geleerd te zijn. Als het bekend is dat alle Mujtahids van gelijke gestalte zijn, dan moet hij zelf een keus maken.

5. Er zijn vier manieren om de oordelen van een Mujtahid te verkrijgen
Wanneer men van een Mujtahid zelf datgene hoort;
Wanneer het oordeel van een Mujtahid door twee enkele personen wordt geciteerd;
Wanneer een mens het oordeel van een persoon hoort van wie de verklaring hem tevreden stelt;
Door het boek van Mujtahid van Masae’l te lezen, op voorwaarde dat men over de juistheid van het boek tevreden is.

6. Zolang het bekend is bij iemand dat het oordeel van een Mujtahid over een bepaalde zaak niet veranderd is, dan kan hij handelen naar wat in het boek van de Mujtahid wordt beschreven. Als hij verdenkt dat het oordeel veranderd zou kunnen zijn, dan is onderzoek in deze kwestie niet noodzakelijk.

7. Als een A’lam Mujtahid een fatwa betreffende één of andere kwestie geeft, dan kan zijn aanhanger in die kwestie niet handelen naar de fatwa van een andere Mujtahid. Het komt ook voor dat hij geen fatwa geeft, maar een voorzorgsmaatregel uitdrukt (Ihtiyat) dat een mens op zulke kwesties op een dergelijke manier zou moeten handelen. Bijvoorbeeld: als hij zegt dat als voorzorgsmaatregel, in de eerste en in de tweede Rak’at van het bidden iemand de volledige Surah zou moeten lezen na de Surah van “Hamd” , kan de aanhanger of op deze voorzorgsmaatregel handelen, die de verplichte voorzorgsmaatregel wordt genoemd (Ihtiyat Wajib) of hij kan op de fatwa van een andere Mujtahid handelen. Hij moet wel een mujtahid zijn die gevolgd kan worden. Vandaar dat als de tweede Mujtahid beslist dat slechts “Surah Hamd” voldoende is, dan hoeft diegene die de gebeden verricht in zo een instantie de tweede Surah niet te lezen. De positie zal hetzelfde zijn als A’a lam Mujtahid termijnen zoals Ta’mmul of Ishkal uitdrukt.

8. Een A’lam Mujtahid kan  een voorzorgsmaatregel in acht nemen, na of vóór een fatwa gegeven te hebben. Bijvoorbeeld: als hij zegt dat een shirt dat Najis (onrein) is een keer met Kur water (ongeveer 388 liter) gewassen dient te worden voordat het rein wordt, hoewel het als voorzorgsmaatregel het drie keer gewassen dient te worden. Zijn aanhangers kunnen het handelen volgens deze voorzorgsmaatregel nalaten. Deze voorzorgsmaatregel wordt genoemd als de geadviseerde voorzorgsmaatregel (Ihtiyat Mustahab).

9. Als een Mujtahid, die door een persoon wordt gevolgd, sterft, dan zal zijn leer hetzelfde blijven zoals toen hij in leven was. Gebaseerd op dit: als hij meer geleerd is dan de levende Mujtahid, dan moet de aanhanger die een algemeen begrip heeft over de variatie in Masae’l, zijn taqlid blijven hanteren. Als de levende Mujtahid meer geleerd is, dan moet de aanhanger zijn gevolgde Mujtahid vervangen door de beste levende Mujtahid. De hier gebruikte term ‘ taqlid ‘ impliceert slechts een bedoeling om een bepaalde Mujtahid te volgen en het omvat het handelen naar de fatwa van een Mujtahid.

10. Als een persoon volgens de fatwa van een Mujtahid in een bepaalde kwestie handelt en na de dood van deze Mujtahid hij dan in deze kwestie naar zijn verplichting  gaat handelen volgens een levende Mujtahid, dan kan hij niet opnieuw handelen volgens de fatwa van de overledene Mujtahid

11. Het is verplicht voor een aanhanger om de Masae’l van zijn Mujtahid  te leren, wat van belang is voor het dagelijks leven.

12. Als een persoon een probleem onder ogen ziet waarvan hij de regel niet kent, is het noodzakelijk voor hem om een voorzorgsmaatregel uit te oefenen, of een Mujtahid volgens de hierboven vermelde voorwaarden te volgen. Als hij de uitspraak van een A’lam Mujtahid op dat kwestie niet kan verkrijgen, mag hij een niet-a’lam Mujtahid volgen, zelfs als hij een algemeen begrip over het verschil tussen de oordelen heeft.

13. Als een persoon de fatwa van een Mujtahid aan iemand vertelt en dat die fatwa vervolgens veranderd wordt, dan is het niet noodzakelijk voor hem om die andere persoon over de verandering te informeren. Als hij na de fatwa zich realiseert dat hij een fout had gemaakt en dat die fout iemand zou leiden tot het tegenspreken van de wetten van de Shariah, dan is het verplicht als voorzorgsmaatregel dat iemand in zo een geval zijn best moet doen om de fout te herstellen en de andere persoon daarover te informeren .

14. Als een persoon zijn handelingen voor een tijd zonder taqlid van een Mujtahid uitvoert en later wel een Mujtahid gaat volgen, dan zullen zijn handelingen die hij destijds uitgevoerd heeft geldig zijn als de Mujtahid zijn handelingen als geldig verklaart, anders zullen zij niet worden behandeld.

Begippenlijst:
Voorzorgsmaatregel (Ihtiyat): Voorzichtigheid. Punten dat hun naleving van één of meerdere kwesties perfectie maakt.

Wajib: verplicht
Ihtiyat Wajib: betekent verplicht als voorzorgsmaatregel. De betekenis is hetzelfde als dat van Wajib met het verschil dat in de kwesties waar een mujtahid de plicht als voorzorgsmaatregel in acht neemt, men de optie heeft om zijn taqlid in deze bepaalde kwestie te verlaten en de uitspraken te volgen van de tweede beste Mujtahid.

Ihtiyat Mustahab: is een geadviseerde voorzorgsmaatregel. Dat wil zeggen, dat de aanhangers van een Mujtahid het handelen volgens de gegeven instructie of voorzorgsmaatregel wel kunnen nalaten.

Ihtiyat Wujub: verplichte voorzorgsmaatregel die moet worden gevolgd.

Ijtihad: Het proces van aankomen van jurisprudentie en het gebruiken van redenen bij het oordelen van godsdienstige punten. (usul al-fiqh)

Taqlid: Het volgen en acteren volgens de instructie en fatwa’s van een Mujtahid.

Makrook: Ongunstig. Wat niet haraam is, maar wat men beter kan voorkomen en dus niet doen

Mubah: Toelaatbaar.

Mustahab: Geadviseerd om te doen. Goedgekeurd. Wat in de  shareh (islamitische regels) gunstig is maar niet verplicht. Als je het doet, word je beloont. Doe je het niet, word je niet bestraft.

Dit artikel is een vertaling van de artikel Taqlid: Fallowing a Mujtahid (al-islam.org)

Scroll naar boven